Batmaz denilen gemi Titanik 14 Nisan 1912’de Atlantik Okyanusu‘nda battı. Dev geminin buzlu suya gömülmesi sadece 2 saat 40 dakika sürdü. Gemi o zamanlar dünyanın en büyük insan yapımı hareketli nesnesiydi. İçinde zengin tatilcilerden, daha iyi bir yaşam arayışındaki yoksul göçmenlere kadar 2 bin 240 yolcu ve mürettebat taşıyordu.
Geminin kaptanı Edward Smith, çok sayıda buzdağı uyarısı almasına rağmen, gece boyunca tam gaz yol almaya devam etti. Bu karar ölümcül oldu. Geminin buzdağına çarpması sonucu gövdesinde açılan delikten su alıp battı. Yaklaşık bin 500 kişi zamanının en büyük gemi kazasında hayatını kaybetti.
Bu felaket tüm dünyada şok etkisi yarattı, özellikle de Titanik‘i batmaz gemi olarak adlandıran White Star Line ve mühendisleri için.
Titanik Nasıl, Nerede ve Neden İnşa Edildi?
Adını Yunan mitolojisindeki Titanlar’dan alan Titanik, White Star Line‘ın filosunun açık ara en büyüğü olan üç Olympic sınıfı okyanus gemisinden (diğerleri RMS Olympic ve HMHS Britannic) ikincisiydi.
O dönemde birçok gemi Avrupa’dan Atlantik’i geçme imkanı sunsa da, Titanik en görkemli, en büyük ve en lüks yolcu gemisi olmayı hedefliyordu. Özellikle geminin yapım şirketi White Star Line rakipleri Cunard Lines, Hamburg America ve Norddeutscher Lloyd‘u gölgede bırakmayı kafasına koymuştu.
Şirket, 1907 yılında başlattığı Southampton-Cherbourg-New York seferlerini güçlendirmek için hızdan ziyade büyüklük ve lüks açısından üstünlük kurmayı tercih etti.
Geminin inşası için sınırsız bir bütçe vardı. Olympic sınıfı ilk iki gemi için dönemin parasıyla 3 milyon sterlin -2019’a göre 310 milyon sterline denk- ayrıldı. Ancak yine de Titanik‘te inşaat bütçesi ciddi ölçüde aşıldı. Bu nedenle orijinal tasarımdan bazı unsurlar değiştirildi ya da kaldırıldı. Buna ekstra yüzme havuzları ve elektrikli asansörler gibi lüks özelliklerin kaldırılması da dahildi.
Titanik‘in inşası 31 Mart 1909’da tasarımcı Thomas Andrews‘un Belfast’taki Harland ve Wolff Tersanelerinde ilk omurga plakasını yerleştirmesiyle başladı. Kardeş gemisi RMS Olympic‘in inşasına ise yaklaşık üç ay önce başlanmıştı. İki gemi 15 binden fazla işçi tarafından aynı anda inşa edildi. Gemi inşa edilirken 8 işçi hayatını kaybetti.
Titanik‘in inşa edildiği dönemde, böylesine büyük bir gemiyi inşa edecek ya da yanaştıracak hiçbir tesis mevcut değildi. Geminin yapımında kullanılan parçaları kaldırmak için bile 200 tonluk büyük bir yüzer vinç kuruldu.
Titanik 269 metre uzunlukta ve 46 bin ton ağırlığındaydı. Bu da onu en yakın rakibinden yaklaşık 30 metre daha uzun ve yüzde 50 daha ağır yapıyordu. O zamana kadar inşa edilmiş en büyük insan yapımı hareketli nesneydi.
Geminin gövdesi 16 su geçirmez bölmeye ayrılmıştı. Titanik orta bölmelerden ikisi ya da öndeki dört bölme su alsa bile ayakta kalacak şekilde inşa edilmişti ki bu mühendislik ve tasarım açısından dahiyane bir hamleydi. Ancak kötü bütçe ve uygulama nedeniyle başarısızlığa uğradı.
Konfor için hızdan ödün verilmiş, pervaneler kasıtlı olarak müşteriler için fark edilebilir bir titreşim veya rahatsızlık yaratmayacak şekilde konumlandırılmıştı. Felaketin ardından, buzdağına bu kadar çabuk yenik düşmesinden perçin montajı ve metal işçiliğinin kalitesi sorumlu tutuldu.
Lüks İçin Masraftan Kaçılmadı, Peki Ya Güvenlik?
Titanik için lüks söz konusu olduğunda hiçbir masraftan kaçınılmamış olsa da, güvenlik önlemleri açısından aynı yorumu yapılamaz.
48 filika için uygun alanı bulunan gemide yalnızca 20 filika vardı. Filikalardan dördü katlanabilir nitelikteydi. Bu gemi batarken denize indirilmelerini zorlaştırdı. Söz konusu filikalardan biri battı, biri suyla doldu, bir diğeri ise denize indirilirken devrildi.
20 filika ancak bin 178 kişiyi taşıyabiliyordu, bu da neredeyse gemideki insan sayısının yaklaşık yarısı demek. Daha da kötüsü, filikaların çoğu denize indirildiğinde sadece yarı doluluktaydı.
Titanik doğal olarak muazzam bir güç kaynağına ihtiyaç duyuyordu. 1900’lerin başında bu kaynak kömürle çalışan buhardı. Gemide 24 adet çift uçlu Scotch sınıfı kazanın yanı sıra altı kazan dairesine yerleştirilmiş 5 adet tek uçlu kazan bulunuyordu. Tüm kazanlar ateşlendiğinde Titanik yaklaşık 46 bin beygir gücü üretiyordu.
Orijinal tasarım o kadar verimliydi ki, 45 metre aşağıdaki devasa kazanların buharı için yalnızca üç bacaya ihtiyaç vardı. Ancak White Star Line böylesine ihtişamlı bir geminin dört bacaya sahip olması gerektiğine inanıyordu. Öyle ki gemideki dördüncü baca tamamen işlevden bağımsız estetik kaygı sonucu eklendi.
31 Mayıs 1911’de Titanik‘in 26 bin tonluk gövdesi, 25 ton yağ ve sabun yardımıyla kızaktan aşağı indirildi. Yaklaşık 100 bin kişi bu manzarayı görmek için lansmana akın etti.
Birçoğu böylesine devasa bir çelik nesnenin yüzemeyeceğine inanıyordu. Şirket çalışanları ise “Bu gemiyi Tanrı bile batıramaz” fikrindeydi. Tarihin kimi haklı çıkardığı ortada.
