Sebastião ve Lélia Salgado yok olmaya yüz tutmuş bir ormanı 20 yılda 2 milyon ağaç ekerek canlandırdı ve sıfırdan bir ekosistem yarattı.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne göre 1990 yılından bu yana 129 milyon hektarlık orman, neredeyse Güney Afrika’ya eşit büyüklükte bir alan, sonsuza denk yok oldu. Kabaca her yıl Panama kadar büyüklükte bir alan kaybedilmeye devam ediliyor.
Dünya üzerindeki tüm sera gazı emisyonlarının yüzde 15’i ormansızlaşmadan kaynaklanıyor ve sayısız bitki ve hayvan türü her gün yaşam alanlarını kaybediyor. Bu durum gezegenimizin sağlığı açısından kesinlikle yıkıcı bir durum ve böyle devam edebilmek pek de mümkün görünmüyor.
Peki bu tür büyük bir çevre katliamı karşısında ne yapmalı? Yaptığımız şeyler en ufak bir fark yaratır mı? İşte bu soruların cevabını Brezilyalı fotoğrafçı Sebastião Salgado ve eşi Lélia Deluiz Wanick Salgado vermeyi başardı. Brezilyalı çift ve bir grup adanmış tutkulu insan ormansızlaşmayı önlemek için yeniden ağaçlandırma çalışması yapmaya başladılar.
Salgado yarım düzineden fazla kitap yayınlamış ve hemen hemen her büyük ödülü kazanmış ünlü bir foto-muhabiri. 1990’larda Ruanda soykırımının korkunç barbarlığını fotoğraflayan Salgado, fiziksel ve ruhsal olarak tükendi ve bir zamanlar yemyeşil tropik yağmur ormanlarıyla kaplı olan Brezilya’daki köyüne döndü. Gördüğü çorak ve vahşi yaşamdan yoksun manzara karşısında şoka uğradı.
2015 yılında The Guardian’a konuşan Salgado “Topraklar en az benim kadar hastaydı, her şey tahrip edilmişti.” diyordu. “Arazinin sadece %0,5’i ağaçlarla kaplıydı. Sonra karım bu ormanı yeniden eski haline döndürme fikrini buldu. Ve bunu yapmaya başladığımızda, bütün böcekler, kuşlar ve balıklar geri döndü. Ağaçların artışı sayesinde ben de yeniden doğdum, bu çok önemli bir andı.”
Sebastião ve Lélia ormanı yok olmaktan kurtarmak için Instituto Terra adlı bir organizasyon kurdu. Salgado “Belki de bir çözümümüz var” diyordu. “Karbondioksiti oksijene çevirebilecek tek varlık var o ağaç. Ormanı yeniden canlandırmalıyız bu yüzden yerli ağaçları olan bir ormana ihtiyacımız var. Bölgeye ait olmayan ağaçları ekersek, hayvanlar oraya gelmez ve orman sessiz kalır.”
Ekilen her şeyin topraklara özgü olduğundan emin olmak için büyük bir özen gösterildikten sonra orman 20 yıl içinde olağanüstü bir şekilde gelişti. Yaban hayatı geri döndü. Ölümcül sessizliğin yerini kuşların ve böceklerin sesleri aldı.
Toplamda 172 kuş türü, 33 memeli türü, 293 bitki türü, 15 sürüngen türü ve 15 amfibi türü geri döndü. Bütün bir ekosistem sıfırdan yeniden inşa edildi.
Proje, somut bir ekolojik eylem örneği oldu. Doğanın doğru bir yaklaşımla ne kadar çabuk iyileştirilebileceğini göstererek dünyadaki milyonlara ilham verdi.
