Amerika’nın eski hapishaneleri etkileyici cezaevi müzeleri haline getirilmesi turistlerin ilgisini çekiyor. Alcatraz‘dan Cell Block 7‘ye kadar birçok hapishane artık mahkûmlar yerine turistleri ağırlıyor.
1980’li yıllardan itibaren Amerika’da Türkçe karşılığı kitlesel hapsetme anlamına gelen mass incarceration %700 oranında arttı. Bugün yaklaşık 2,5 milyon ABD vatandaşı hapiste. Cezaevlerinin aşırı kalabalık olduğu ABD’de 1990’lı yıllarda daha büyük ve daha iyi hapishanelere ihtiyaç duyulmaya başlandı. Hali hazırda var olan hapishaneleri yenileme çalışmaları oldukça maliyetli olduğu için tercih edilmedi. Atıl durumda kalan eski hapishaneler ise bir turizm kaynağı oldu.
Değiştirme ve kaldırma maliyetlerinden tasarruf etmek için eski tesisler birer birer cezaevi müzelerine dönüşmeye başladı. Bazıları 180 yıl öncesine dayanan bu cezaevi müzeleri, ziyaretçilerine ABD’nin en ünlü mahkûmlarının hayatlarına farklı bir bakış imkânı sunuyor.
Squirrel Cage Hapishanesi, Iowa
1885 yılında inşa edilen Iowa’da bulunan bu hapishane, tarihteki en eşsiz hapishane tasarımlardan birine sahipti. Hapishanenin ortasındaki bir direğe bağlı şekilde sıralanan hücreler hareketli bir şekilde tasarlanmıştı. Müdür bir el krankı sayesinde mahkûmların kapısına gitmeden tüm hücre kapılarını kapatabiliyordu. Aynı anda bütün hapishaneyi kontrol altında tutmak oldukça kolaydı.
Bu benzersiz hapishanenin modası mekanik sorunlar, yetersiz aydınlatma gibi teknik problemlerden dolayı bir süre sonra geçti ve cezaevi müzeleri arasındaki yerini aldı.
Alcatraz, Kaliforniya
Yalnızca 1934-1963 yılları arasında federal faaliyet gösteren Alcatraz, tüm dünya tarafından pek de iyi anılmayan bir hapishane. Al Capone, Robert Stroud gibi isimlerin kaldığı ünlü hapishane 1800’lü yıllarda askeri hapishane olarak hizmet veriyordu. Hapishanede kalan mahkûmlar yeni hücre blokları oluşturmak için yıllarca çalıştı ve 1912’de iş bitince, dünyadaki en büyük betonarme yapı haline geldi.
Hapishane 1963’te tuzlu deniz rüzgârı nedeniyle aşınan bina işletilmeyecek kadar pahalı hale gelince kapatıldı. Şimdi tesis bir cezaevi müzesi olarak hizmet veriyor ve hapishaneyi her yıl yaklaşık bir milyon turist ziyaret ediyor.
The Wyoming Frontier Hapishanesi, Wyoming
Wyoming’in ilk devlet hapishanesi olan The Wyoming Frontier vahşi batı suçlularıyla mücadele etmek için 1888 inşa edilmeye başlandı. Finansman sorunları nedeniyle 1901 yılına kadar açılamadı. Ancak hapishanenin inşası bittiğinde vahşi batı suçluları kalmamıştı. Yine de kapandığı tarihe kadar 80 yıl açık kalan cezaevinde 13 bini aşkın mahkûm hapis yattı. İçinde mahkûmların kelepçelenip kırbaçlandığı zindanların bulunduğu 6 hücreli hapishane 1981’de kapandı.
Cell Block 7, Michigan
Cell Block 7 tam olarak bir hapishane değil, Güney Michigan Eyalet Hapishanesi’nde bulunan bir bölüm. Ziyaret etmek için halen işleyen hapishanenin içinden geçmeniz gerekiyor.
Başta yalnızca 35 mahkûmluk kapasitesiyle 1839’da inşa edilen eyalet hapishanesi, 1934 yılında büyük bir evrim geçirdi ve 5 binden fazla mahkûma ev sahipliği yapmaya başladı. Hapishanenin bir bölümü olan Cell Block 7, 2007 yılında kapatıldı ve cezaevi müzeleri arasında yerini aldı.
Colorado Cezaevleri Müzesi, Colorado
Colorado Cezaevleri Müzesi, Cell Block 7 gibi çalışan bir hapishanenin içinde değil ancak Colorado Bölgesel Islah Tesisi ile bitişik hizmet vermektedir.
1871 yılında inşa edilen tesis, yalnızca kadınların yattığı bir hapishaneydi. Günümüzde müze haline getirilen yapı içinde son 148 yılda Colorado’da yaşanan hapis vakalarıyla ilgili benzersiz bir sergiye ev sahipliği yapıyor. Ziyaretçiler müzede, yamyam mahkûm olarak bilinen Alfred Packer gibi mahkûmlar hakkında bilgi edinirken, gaz odalarını gezme imkanı buluyor.
